وظیفه دینام ماشین

وظیفه دینام ماشین

همانطور که در مقالات قبل کیان باتری گفته شد وظیفه دینام شارژ مجدد باتری ماشین است؛

تا پس از دشارژ شدن باتری به دلیل استفاده از ظرفیت آن برای استارت خودرو و تامین انرژی دیگر قطعات، باتری را مجدداً شارژ کند.

دینام (به انگلیسی Alternator) یا ژنراتور در واقع یک تولید کننده برق در خودرو است؛

که با تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی وظیفه برق رسانی به خودرو و شارژ مجدد باتری ماشین را به انجام می رساند.

در صورتی که دینام در خودرو وجود نداشت باتری پس از استفاده برای روشن شدن خودرو و برق رسانی به دیگر قسمت های آن خالی می شد و عملاً کارکرد دیگری نداشت.

از آنجایی که برق ذخیره شده در باتری خودرو برای دیگر مصارف مانند چراغ ها، بخاری، کولر و… کافی نیست عملاً وظیفه تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز آنها بر عهده دینام است.

اجزای تشکیل دهنده دینام

• پوسته دینام
• استاتور (همان سیم‌پیچ‌های ثابت)
• روتور (همان سیم‌پیچ‌های متحرک)
• دیود (همان یکسوکننده‌های ولتاژ)
• آفتامات (همان رگلاتور)
• زغال‌ها و جازغالی
• تسمه دینام
• پولی و پره خنک‌کننده
• قرقره و بلبرینگ

تفاوت دینام و آلترناتور

امروزه در اکثر خودروهای جدید به جای دینام از قطعه‌ای به نام آلترناتور استفاده می‌شود. تفاوت دینام و آلترناتور در نقطه ضعف دینام‌های قدیم است. به این صورت که دینام‌های قدیمی در دورهای پایین موتور خودرو نمی‌توانستند جریان برق مورد نیاز برای خودرو را تولید کنند. در نتیجه از آن جایی که خودروها بیشتر در شهرهای بزرگ درگیر ترافیک هستند و دور موتور آن‌ها در این مواقع پایین است، به همین خاطر خودرو دچار کمبود برق خواهد شد.

در واقع دینام‌های قدیمی نمی‌توانستند هنگام راه‌بندان و ترافیک باتری خودرو را به درستی شارژ کنند. با این حال این مشکل توسط خودروسازان و با استفاده از دینام‌های آلترناتور حل شد.

طرز کار دینام خودرو چگونه است؟

اگر بخواهیم در یک تعریف ساده طرز کار دینام خودرو و وظیفه آن را بگوییم باید به این نکته اشاره کنیم که وظیفه دینام تامین و تولید برق مورد نیاز در خودروها است. در واقع اگر دینام وجود نداشته باشد برق باتری خودرو به سرعت خالی خواهد شد. در واقع کار دینام این است که انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل کند و جریان تولید شده را که یک جریان مستقیم است را به باتری خودرو بفرستد تا برق مورد نیاز قسمت‌های مختلف اتومبیل تامین شود.

نکته دیگر این است که دینام به طور همزمان کار شارژ مجدد باتری را نیز انجام می‌دهد. در نتیجه اگر این قطعه خراب شود و یا به درستی کار نکند باتری خودرو فقط در مدت زمان محدودی می‌تواند برق مورد نیاز خود را تامین کند و پس از آن خودرو متوقف می‌شود.

عوامل خرابی دینام خودرو

با توجه به این که دینام توسط یک تسمه به مدار چرخش موتور متصل می شود باید به طور منظم مورد بازدید قرار گیرد؛

و در صورت وجود پارگی تسمه دینام بایستی فورا یک تسمه جدید جایگزین آن شود.

همچنین در فصول گرم سال به دلیل روشن بودن مداوم کولر خودرو فشار بیشتری به دینام وارد می شود و احتمال خرابی آن نیز افزایش می یابد.

اما به طور کلی مهمترین عوامل خرابی دینام خودرو به شرح زیر هستند:

1-   تمام شدن زغال دینام که با تعویض زغال ها مجددا می توان از دینام استفاده کرد.

2-   سوختن سیم پیچ های داخلی دینام که گاهی با تعویض آنها باز هم دینام به کار خواهد افتاد

3-  خرابی آفتامات دینام که وظیفه تنظیم برق دینام را بر عهده دارد و موجب از کار افتادن دینام می شود

چراغ دینام (چراغ باتری)

چراغ دینام که معمولا در پنل نشانگرهای خودرو قرار دارد چراغی است که شارژ یا عدم شارژشدن باتری توسط دینام را نشان می دهد به همین خاطر به آن چراغ باتری نیز می‌گویند.

خاموش بودن چراغ دینام به معنی کارکرد صحیح دینام و تولید نیروی الکتریکی و روشن بودن آن به معنی عدم تولید نیروی الکتریکی در دینام می‌باشد.